Chưa có kết luận chính thức

Sau khi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) nhận được các khiếu nại của người tiêu dùng về thông tin các trẻ em dùng sữa công thức được sản xuất tại nhà máy sữa bột trẻ em Abbott, bang Michigan (Mỹ) bị nhiễm khuẩn, Abbott đã chủ động thu hồi các sản phẩm sữa công thức gồm Similac, Alimentum và EleCare.

FDA đã điều tra 10 trường hợp được báo cáo tử vong ở trẻ sơ sinh từ tháng 12/2021 đến tháng 3/2022 được cho là liên quan sữa bột trẻ em của Abbott sản xuất tại cơ sở này. Kết luận ban đầu cho thấy, 2 ca nhiễm vi khuẩn Cronobacter sakazakii và 2 ca nhiễm vi khuẩn Salmonella.

Một phát ngôn viên của Abbott thông báo hồi tháng 5 rằng, “cuộc điều tra kỹ lưỡng” của FDA và Abbott cho thấy: “Sữa bột trẻ em được sản xuất tại cơ sở Sturgis của chúng tôi không phải là nguồn có khả năng lây nhiễm trong các trường hợp được báo cáo và không có sự bùng phát lây nhiễm nào do các sản phẩm từ cơ sở này”.

Trụ sở của tập đoàn Abbott tại Mỹ. Ảnh: CNBC.

Về phần mình, FDA cho biết, “mặc dù điều tra sâu rộng” nhưng cơ quan này không thể tìm thấy đủ bằng chứng để “không loại trừ hoặc loại trừ mối liên hệ chắc chắn” giữa cái chết của 10 trẻ sơ sinh và sản phẩm của Abbott.

Tuy nhiên, Giám đốc Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), ông Robert Califf, đã đánh giá gay gắt về tình trạng “mất vệ sinh nghiêm trọng” tại nhà máy sữa bột trẻ em Abbott, bang Michigan (Mỹ).

Theo mô tả của ông Califf, vi khuẩn phát triển từ nhiều vị trí trong nhà máy. Các thiết bị quan trọng đều có vết nứt, trong khi nước đọng và rò rỉ từ mái nhà xuống. Mặt khác, các công nhân khôngvệ sinh tay đầy đủ khi tham gia quá trình sản xuất.

Ông Califf cho biết, cuộc điều tra của FDA và Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) không thể kết luận điều kiện không hợp vệ sinh tại nhà máy đã gây ra dịch bệnh. Tuy nhiên theo ông, các cơ quan y tế cũng không thể loại trừ điều đó, bởi các sự kiện trên là “rất bất thường”.

Mặc dù chưa có kết luận chính thức về trách nhiệm của Abbott đối với những trẻ sơ sinh xấu số trên nhưng những nỗi đau của cha mẹ, người thân của những em bé này và ảnh hưởng to lớn đối với thị trường sữa bột của Mỹ là điều đã hiện hữu.

Khan hiếm sữa bột chưa từng có tiền lệ

Vụ việc này đã gây nên tình trạng thiếu sữa công thức cho trẻ em một cách trầm trọng tại Mỹ bắt đầu vào đầu năm nay. Trước đó, sự tắc nghẽn chuỗi cung ứng và thiếu nhân công do đại dịch Covid-19 cũng đã làm nên tình trạng này. Thống kê trong tháng 5 vừa qua cho thấy, hơn 40% nhà bán lẻ lớn tại Mỹ đã hết mặt hàng này.

Kệ hàng sữa trống trơn trong một siêu thị ở Mỹ. Ảnh: CNBC

Cuối tháng 5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu các hãng sữa ưu tiên sản xuất cho thị trường trong nước, chỉ định các mặt hàng sữa bột cấm tích trữ và tăng giá, cũng như cho phép sử dụng các máy bay của Bộ Quốc phòng để vận chuyển các sản phẩm này từ nước ngoài đến Mỹ.

Ngay sau đó, máy bay vận tải quân sự của Mỹ đã chuyển hơn 31.751 kg sữa công thức đầu tiên nhập khẩu từ châu Âu về nước, nhằm giải quyết tình trạng khan hiếm sữa công thức chưa từng thấy. Tuy nhiên, điều này cũng chưa giúp “hạ nhiệt” đáng kể cơn khát sữa bột của thị trường Mỹ.

Theo CDC, cứ 4 gia đình ở Mỹ thì chỉ có một gia đình nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ tới 6 tháng tuổi, nghĩa là đa số trẻ em đều phụ thuộc phần nào vào sữa công thức. Với nhiều trẻ sơ sinh, sữa công thức là nguồn thức ăn duy nhất. Chính vì vậy, cuộc khủng hoảng thiếu sữa bột đã đẩy nhiều ông bố bà mẹ vào tình thế dở khóc dở cười khi có tiền mà cũng không thể mua đủ sữa cho con uống.

Đối mặt với những kệ hàng sữa bột trống trơn trong các siêu thị, nhiều bậc cha mẹ sợ hãi và tuyệt vọng, lái xe hàng trăm km để “săn lùng”, chấp nhận trả giá cao mong gom được đủ sữa cho con. Vậy mà rất nhiều người vẫn không thể kiếm đủ sữa, và “cực chẳng đã”, họ phải cầu xin các nhóm cộng đồng trực tuyến giúp đỡ.

Các bà mẹ tại Mỹ đối mặt với nhiều khó khăn khi cho con bú lâu dài, bao gồm việc phải quay trở lại đi làm và dành thời gian cũng như tìm thiết bị phù hợp để bơm sữa. Theo CDC thì có khoảng 60% các bà mẹ Mỹ dừng cho con bú sớm hơn dự định.

Nhiều bà mẹ Mỹ khổ sở vì không mua được sữa bột cho con. Ảnh minh họa: www.rd.com

Tình trạng khan hiếm sữa công thức đã đẩy giá sản phẩm này lên cao, khiến mạng xã hội thời gian qua xuất hiện nhiều bài đăng kêu gọi phụ huynh tự làm sữa công thức tại nhà.

Tuy nhiên, theo Hiệp hội Bác sĩ nhi khoa Mỹ (AAP), sữa bột cho trẻ sơ sinh vốn được sản xuất theo công thức và tỷ lệ chuẩn, được kiểm soát chặt chẽ nhằm bảo đảm các chất dinh dưỡng mà trẻ em cần cũng như có thể hấp thụ được. Trong khi đó, các loại sữa tự chế tại nhà không bảo đảm liều lượng các thành phần quan trọng, đặc biệt là protein và khoáng chất.

Chưa kể, quá trình tự chế sữa tại nhà cũng có thể không bảo đảm vệ sinh, khiến nhiều loại vi khuẩn thâm nhập vào cơ thể trẻ. Việc này rất nguy hiểm với trẻ dưới 6 tháng tuổi, bởi đây là độ tuổi mà hệ miễn dịch chưa phát triển.