Những mất mát không thể bù đắp bằng tiền

Sau vụ tai nạn lao động ở Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, anh Nông Văn Tuân, Phạm Ngọc Long, Phạm Minh Dương vẫn chưa nguôi ngoai khoảnh khắc đối mặt với tử thần. Đau xót cho đồng nghiệp, hoảng sợ vì tai nạn, dù đã xuất viện về nhà, các anh cũng chưa trở lại được cuộc sống bình thường vì ám ảm tâm lý.

Bà Chiên - mẹ ruột anh Phạm Ngọc Long chia sẻ: “Long ra viện chiều hôm kia với tổn thương vỡ gót chân, gãy xương gần cổ chân, gãy xương tay, chỉ có thể tự dùng nạng đi vệ sinh. Trở về nhà, Long trầm hẳn, thường xuyên ngủ vì kiệt sức. Tôi rất lo cho con. Vết thương như thế không biết bao giờ mới bình phục và có cuộc sống vui vẻ như trước kia”.

Đồng chí Phan Văn Anh - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam thăm công nhân Phạm Ngọc Long tại bệnh viện sau vụ tai nạn lao động. Ảnh: ThC

Vợ anh Long không có việc làm ổn định, ở nhà làm ruộng nên hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Con lớn của anh năm nay 14 tuổi, bị câm điếc. Con nhỏ năm nay học lớp 1, không được khoẻ mạnh như những đứa trẻ khác.

Năm ngoái, nhờ ông ngoại hỗ trợ một phần, cộng thêm vay ngân hàng, vợ chồng anh Long xây được một căn nhà nhỏ để ở. Hai vợ chồng phải sống tằn tiện và chịu khó làm việc để có tiền trang trải cuộc sống hằng ngày. Tiền công, tiền lương hằng tháng của anh Long là nguồn sống của gia đình.

Trước khi vào làm việc tại Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, anh Long từng đi làm thợ sửa chữa máy móc nhiều năm. Sau đó anh được người quen xin cho vào làm công nhân cơ khí của Công ty, thu nhập hằng tháng khoảng 10 triệu đồng.

Không may sự cố xảy ra, còn sống đã là một điều may mắn với anh Long nhưng sau này chắc chắn sức khoẻ suy giảm, như bác sĩ nói sẽ để lại di tật suốt đời.

“Chỉ sợ sau này với vết thương như vậy, Long sẽ không đi làm được việc nặng nhọc được nữa. Chúng tôi mong muốn cơ quan có thẩm quyền xem xét điều kiện sức khoẻ của Long để giải quyết chế độ, tạo điều kiện để Long có công việc, thu nhập để nuôi sống gia đình”, bà Chiên bày tỏ.

Gia đình anh Lê Mạnh Cường - một trong 7 công nhân tử vong chưa thể trở lại cuộc sống bình thường. Anh Toán - anh em đồng hao với anh Cường chia sẻ: “Hoàn cảnh gia đình anh Cường rất khó khăn. Bố năm nay 90 tuổi, mẹ cũng gần 80 tuổi. Nhà còn một chị gái không có đủ năng lực hành vi dân sự. Hai con đang tuổi ăn học. Vợ anh nay trở thành lao động chính của gia đình 6 người. Bình thường, hai vợ chồng đi làm công, ăn lương dù sao cũng trang trải được cuộc sống hằng ngày. Giờ anh mất đi, vẫn còn món nợ khi vay mượn để xây, sửa nhà và lo toan công việc khác chưa trả được.

Anh Toán chia sẻ khó khăn của gia đình anh Lê Mạnh Cường với Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam. Ảnh: ThC

Anh Cường mất đi, gia đình mất đi trụ cột. Gia đình mong muốn cơ quan có thẩm quyền xem xét, vận dụng chính sách để quan tâm hỗ trợ cho các cháu ăn học đến tuổi trưởng thành. Có như vậy gánh nặng của vợ anh Cường mới được san sẻ phần nào" - anh Toán cho biết.

Không để người lao động từ “tàn” thành “phế”

Lo lắng về tương lai của gia đình 10 công nhân thương vong trong vụ tai nạn lao động ở Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, TS. Nguyễn Anh Thơ – Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ cho biết, NLĐ mất đi hoặc bị thương tật, gánh nặng sẽ dồn lên vai người thân, người vợ.

Vì thế, theo ông Thơ, ngoài việc doanh nghiệp phải đền bù, bồi thường theo quy định của pháp luật thì cần quan tâm đến chế độ cho thân nhân NLĐ.

Theo quy định của Luật ATVSLĐ, các công nhân tử vong, hoặc bị thương nếu suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên (trừ trường hợp tai nạn lao động mà nguyên nhân hoàn toàn do lỗi của chính NLĐ bị nạn theo kết luận của Biên bản điều tra tai nạn lao động), theo kết luận của Hội đồng Giám định y khoa hoặc của cơ quan pháp y có thẩm quyền, thì được doanh nghiệp bồi thường.

Người thân của anh Nguyễn Danh Mạnh đau đớn trước sự ra đi của anh. Ảnh: ThC

Mức bồi thường ít nhất bằng 30 tháng tiền lương đối với NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; ít nhất bằng 1,5 tháng tiền lương đối với người bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 10%; nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 11% đến 80% thì cứ tăng 1% sẽ được cộng thêm 0,4 tháng tiền lương.

Trường hợp NLĐ khi bị tai nạn làm suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên hoặc bị chết khi tai nạn lao động mà nguyên nhân hoàn toàn do lỗi của chính NLĐ bị nạn theo kết luận của biên bản điều tra tai nạn lao động thì mức trợ cấp ít nhất bằng 12 tháng tiền lương đối với NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc chết do tai nạn lao động; ít nhất bằng 0,6 tháng tiền lương đối với người bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 10%.

Theo TS. Nguyễn Anh Thơ, ngoài quy định của pháp luật và khoản tiền bồi thường của doanh nghiệp thì cần nghiên cứu, thiết kế chính sách bổ sung để quan tâm, hỗ trợ cuộc sống lâu dài của gia đình NLĐ khi phía sau họ còn bố mẹ già, con nhỏ hoặc bản thân không còn sức khoẻ để làm việc như trước.

Chính sách của Đảng, Nhà nước đã hướng về NLĐ nhưng chưa thể bao phủ toàn diện.

Theo ông Thơ, trường hợp NLĐ tử vong như trong vụ tai nạn nói trên, làm sao có chế độ chăm sóc tốt hơn với thân nhân của họ như bố mẹ già, vợ, con nhỏ theo từng hoàn cảnh cụ thể bằng cách tạo sinh kế lâu dài cho người thân của họ. Vì số tiền bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động chỉ tương đương với vài trăm triệu đồng. Trong bối cảnh giá cả tăng cao, mất đi nguồn thu nhập hằng tháng lại phải chăm sóc cha mẹ già yếu, nuôi con nhỏ ăn học, ốm đau thì rất nhanh chóng cạn kiệt và không thể đảm bảo cơ hội học tập của các cháu trong tương lai. Rất có thể, những gia đình này sẽ rơi xuống hộ cận nghèo, hộ nghèo. Do vậy, cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương, tổ chức Công đoàn cần quan tâm đến tạo việc ngay việc làm mới cho người thân của họ.

Với người bị tại lao động nặng thì ngoài chế độ bồi thường, trợ cấp, cần quan tâm đến phục hồi chức năng lao động cho họ một cách tốt nhất bằng các phương tiện trợ giúp tốt, thông minh để họ quay lại thị trường lao động.

Danh mục phương tiện trợ giúp sinh hoạt và dụng cụ chỉnh hình theo quy định hiện nay mới dừng ở xe lăn, tay, chân giả, nạng… để đỡ mất mỹ quan và chỉ giúp đỡ được một phần nhỏ cho nhu cầu của NLĐ.

Về chính sách phục hồi chức năng cho NLĐ bị tai nạn lao động, Điều 25 Nghị định 88/2020/NĐ-CP quy định:

Thứ nhất, hỗ trợ kinh phí phục hồi chức năng lao động tối đa bằng 50% chi phí phục hồi chức năng lao động tính theo biểu giá phục hồi chức năng lao động tại thời điểm NLĐ phục hồi chức năng lao động theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế sau khi đã được bảo hiểm y tế chi trả, nhưng không vượt quá 3 triệu đồng/người/lượt.

Thứ hai, số lần hỗ trợ tối đa đối với mỗi NLĐ là 02 lần và trong 01 năm chỉ được nhận hỗ trợ 01 lần.

NLĐ được hỗ trợ kinh phí phục hồi chức năng lao động theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 56 Luật ATVSLĐ khi được chỉ định phục hồi chức năng lao động; suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; NLĐ phải đang tham gia bảo hiểm lao động, bệnh nghề nghiệp tại thời điểm bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Theo TS. Nguyễn Anh Thơ, sự phát triển của khoa học công nghệ hiện nay đã giúp Việt Nam làm chủ, chế tạo được các phương tiện trợ giúp sinh hoạt thông minh, tiện lợi giải quyết được nhu cầu của người bị tai nạn lao động.

"Như vậy, tuỳ từng dạng tổn thương cụ thể, NLĐ sẽ có thể tìm thấy các phương tiện trợ giúp phù hợp và tiện lợi với chi phí trong khả năng. Nếu sau khi bị tai nạn lao động, chúng ta giúp cho họ có phương tiện hỗ trợ và tinh thần làm việc, tinh thần sống tốt thì họ không bị “tàn” và “phế”.

Nhất là với các công nhân bị thương trong vụ tai nạn lao động nói trên, sang chấn tâm lý của họ rất lớn. Do vậy, song song phục hồi chức năng, hỗ trợ để họ tiếp tục làm việc phù hợp sức khoẻ thì cần quan tâm đến vấn đề tinh thần để họ có niềm tin vào cuộc sống và là trụ cột tích cực để gia đình vui vẻ, hạnh phúc.

Từ vụ tai nạn lao động nghiêm trọng này cũng cho thấy, Nhà nước sắp tới cần đầu tư nhiều hơn cho các cơ sở phục hồi chức năng lao động cho NLĐ để họ có cơ hội quay trở lại làm việc. Cộng đồng, chính quyền địa phương, doanh nghiệp cần phải xem xét, nghiên cứu giải pháp đó để không lãng phí nguồn lực lao động khi NLĐ không may bị rủi ro, tai nạn" - TS. Nguyễn Anh Thơ cho biết.

Vụ 7 công nhân tử vong ở Yên Bái: Dấu hỏi về huấn luyện và an toàn vận hành Từ chi tiết một công nhân bị thương lết vào trung tâm điều khiển và loay hoay mất 30 phút mới tắt được nguồn điện ...

Vụ tai nạn lao động 7 công nhân tử vong: Khởi tố nhân viên cân băng liệu Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Yên Bái đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để ...

Vụ 7 công nhân tử vong: Cần đảm bảo nguyên lý sửa chữa động cơ điện Theo chuyên gia, từ vụ tai nạn lao động nghiêm trọng làm 7 công nhân tử vong cho thấy, quá trình bảo dưỡng, sửa chữa ...